حذف ترکیب‌های نفتی سبک از منابع آبی با نانوکامپوزیت پلی‌پروپیلن و دی‌اکسید تیتانیوم

زمینه:ترکیب‌های نفتی از مهم‌ترین آلاینده‌های تهدیدکننده سلامت انسان و آبزیان هستند. کاربرد جاذب‌ها، به عنوان یکی از روش‌های جلوگیری از انتشار ترکیب‌های نفتی در آب، همواره با محدودیت‌هایی همراه بوده است. هدف: مطالعه به منظور تعیین قابلیت نانوکامپوزیت پلی‌پروپیلن و دی‌اکسید ‌تیتانیوم در جذب ترکیب‌های نفتی سبک از آب انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه تجربی در سال 94-1393 در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. الیاف پلی‌پروپیلن با طول یک سانتی‌متر و قطر 330 میکرومتر، با روش حرارت مرطوب فعال‌‌سازی شدند. جهت هم‌گذاری نانوکامپوزیت از نانوذرات دی‌اکسید‌ تیتانیوم با قطر میانگین 20 نانومتر در مجاورت امواج مافوق‌ صوت با بسامد 26 کیلوهرتز و توان 100 وات در دمای 40 درجه سیلسیوس استفاده شد. ریخت‌شناسی نانوکامپوزیت با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) بررسی شد. قابلیت نانوکامپوزیت در جذب گازوئیل و بنزین (به عنوان نماینده ترکیب­های نفتی سبک) در زمان‌های مختلف در توری‌های پلی‌آمیدی با قطر روزنه 250 نانومتر بررسی شد. یافته‎ها: تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی نشان‌دهنده توزیع یکنواخت نانوذرات دی‌اکسید‌ تیتانیوم روی الیاف بود. بیش­ترین قابلیت جذب گازوئیل و بنزین توسط نانوکامپوزیت پلی‌پروپیلن و دی‌اکسید ‌تیتانیوم در زمان تماس 30 دقیقه بود. میانگین میزان جذب دو آلاینده گازوئیل و بنزین به ترتیب 13/0±01/7 و 10/0±49/6 گرم به ازای هر گرم وزن جاذب بود. میزان جذب ترکیب­های نفتی توسط نانوکامپوزیت 27/3 برابر بیش‌تر از الیاف فعال­سازی نشده بود. نتیجه‎گیری: با توجه به یافته‌ها، نانوکامپوزیت هم‌گذاری شده در مقایسه با نمونه‌های تجاری وارداتی عملکرد مطلوبی داشت. به نظر می­رسد نتایج این مطالعه می‌تواند به عنوان الگویی کاربردی برای ساخت جاذب‌های مصنوعی مقابله­کننده با انتشار ترکیب‌های نفتی در منابع آب استفاده شود.